Case: Goochelt Tomorrowland met cijfers?

Geschatte leestijd – 7 minuten

Dit keer zoom ik in op de manier hoe dancefestivals met cijfers omgaan. Zo zouden 143 miljoen mensen de videostream van Tomorrowland via Facebook hebben kunnen zien. Maar klopt dat wel?

Vorige week haalde Tomorrowland vele blogs en nieuwssites met het bericht dat 143 miljoen mensen de videostream zouden hebben kunnen bekijken. Wanneer je dit interpreteert zouden ongeveer 5 procent van alle mensen die wereldwijd aangesloten op het internet zijn de videocontent van het Belgische festival hebben gezien. Zo’n 8 procent van het aantal mensen dat zich op Facebook heeft aangesloten. Totaal heeft het festival 175 miljoen online bezoekers gehad. Ook zouden 180 duizend kaarten zijn verkocht, zo’n 60 duizend per dag. Goochelen ze in België niet een beetje met getallen?

Digitale wereld steeds complexer

Het internetlandschap, en daarmee het internetecosysteem, wordt steeds complexer doordat gedrag van fans en klanten versnippert is over meerdere apparaten en meerdere landschappen. Het is niet ongewoon meer voor een fan of klant om toegang te hebben via een pc, een laptop thuis met daarop Chrome, Internet Explorer of Firefox geïnstalleerd, een smartphone, een tablet, een op internet aangesloten televisie of een op het internet aangesloten gameconsole.

Gedrag is nu ook uitgerekt over toepassingen, diensten en internetdiensten zoals Twitter, Facebook of Instagram, welke ook diep geïntegreerd zijn in mobiele besturingssystemen. Het internet werkt nu feitelijk als een browser. Ondanks de grote vooruitgang in passief verzamelde ‘big data’, analytics, tracking en social media data, kun je fans en klanten nooit meer makkelijk identificeren om echte inzichten te vergaren in hun gedrag en wat hun behoeften zijn. Ik geloof fundamenteel dat actief verzamelde en gerapporteerde gegevens via dagelijks actief onderzoek essentieel is om te gebruiken in combinatie met passief verzamelde gegevens voor marketing en digitale strategieontwikkeling en inzichten in de dance-industrie.

Nietszeggende metrics

We leven in een transformerende digitale omgeving, waarin reclame en zoeken via internet nu worden aangevuld met social media, digitale merkbeleving en digitale inhoud. Deze verschuiving vraagt om een meer rigoureuze analysestrategie die wordt gebouwd op een zeer gedetailleerd inzicht in het profiel van de fan of klant. De mogelijk 143 miljoen kijkers bij Tomorrowland lijkt een zogenaamde vanity metric.

Vanity metrics (red. zoals in het bovenstaande social media staatje) zijn waarden die eenvoudig te begrijpen zijn maar op zichzelf weinig zeggen. Populaire metrics zijn de friends, fans & followers, ookwel vaak bezoekers- en ledenaantallen of views van social media en videoplatformen. Het is niet dat deze metrics niets zeggen. Maar enige nuance en context* moet wel worden aangebracht. Dat geldt ook voor de 180 duizend verkochte kaarten. 80 duizend unieke bezoekers – wat een groot aantal is – zijn hoogstens in het hele festivalweekend aanwezig geweest. Ter vergelijking op het Nederlandse festival The Flying Dutch zijn op een dag zo’n 120 duizend unieke bezoekers op drie locaties.

Datameester in dienst

Als klant worden we gevolgd zodat aanbieders inzicht in ons koopgedrag krijgen om vervolgens hun assortiment daarop aan te passen en ons gericht te kunnen benaderen met hun advertenties en aanbiedingen. We worden als klant in doosjes gestopt zodat daarop gestuurd kan worden. Als kiezer zijn vooral medewerkers van politieke partijen geïnteresseerd in hoe men ons kan beïnvloeden en welke boodschap ons zal doen overwegen om te switchen van politieke voorkeur.

Als social media-gebruikers geven we dankbaar feedback aan adverteerders, zodat marketingstrategieën daarop bijgesteld kunnen worden. Als patiënt kunnen we profiteren van nieuwe technieken in ons huis die een continue stroom aan data produceren en die zelflerende systemen automatisch signalen naar medische hulpdiensten afgeven bij afwijkingen. Alle data bij elkaar stellen datameesters in staat om trends te herkennen, zoals de vroegtijdige herkenning van een epidemie en het spoor dat deze volgt. Datameesters proberen zelfs terroristen te traceren, en brengen hun netwerk en gedrag in kaart. Ingewikkelde analysemethoden en algoritmes kunnen mogelijke aanslagen wellicht voorkomen, zo bleek wel bij het PRISM-schandaal, het Amerikaanse spionageproject dat werd onthuld door klokkenluider Edward Snowden.

Bij het lezen van het boek ‘Datameesters’, de Nederlandse vertaling van het boek ‘Numerati’, stuit je al snel op eigenaardige stellingen van auteur Stephen Baker. We zijn allen ‘proefkonijnen’ geworden van datameesters: een diversiteit van specialisten binnen organisaties die zich ijverig met onze data bezighouden. Dat zal bij de meeste lezers meer negatieve associaties opwekken dan positieve.

Heel snel komt natuurlijk het privacyvraagstuk op. Hoe dan ook: je wordt door de stellingen van deze auteur als lezer geprikkeld om op zoek te gaan naar achtergronden en feiten om meer inzicht te krijgen, een mening te vormen of geïnspireerd te raken. Dat laatste is bij mij het geval. Ik ga uit van de positieve kant van data en we zijn van mening dat het analyseren van gegevens en het aan elkaar knopen daarvan organisaties beter in staat stelt om diensten te verlenen, producten te ontwikkelen en relaties te onderhouden. Of de dance-industrie van betere context in data te voorzien. Festivalorganisatoren moeten dan ook hun eigen datameesters in dienst hebben of inhuren. De dance-industrie zou meer datameesters moeten hebben om de digitale wereld beter te interpreteren.

De aanhouder wint

Regelmatig vertel ik bedrijven, organisaties of merken hoe het online mechanisme werkt. Een veel gebruikt principe dat dan aan de orde komt is ‘Relevantie-Consistentie-Discipline’. Een korte uitleg van dit principe: ‘Het zet uiteen welke content relevant is om via de eigen online wereld en de sociale online wereld te publiceren. Voorbeelden zijn: nieuwsitems, columns, analyses, muziek, podcasts, vodcasts en a/v-streaming (Relevantie). Bepaal hoe vaak je deze aspecten wilt openbaren (Consistentie) en houdt dat dan vol (Discipline), want daar zit de echte uitdaging. Immers: de aanhouder wint.’

Ik leg regelmatig uit dat het belangrijk is dat als je aan de deelname binnen het online domein begint, je ‘de basics’ (oftewel de spelregels) in acht moet nemen. Jouw site of blog en alle opgezette sociale kanalen krijgen niet vanzelf bezoekers, daarvoor dienen mensen zelf benaderd te worden via de diverse kanalen binnen of buiten het internet. Dat betekent dat je de content die je gecreëerd hebt ouderwets moet promoten via ‘influencers’ en het eigen netwerk. Dit kunnen allerlei bekenden en onbekenden zijn. Ook zou je deze personen moeten volgen en eventueel verzoeken of zij via hun netwerken, zoals hun Twitter-, Facebook-pagina’s en dergelijke jouw content verder willen posten of retweeten. Zie hierover ook het hoofdstuk ‘The Tipping Point als gids’ uit vanAnaloognaarDigitaal.nu

Daarnaast laat ik weten dat ‘business intelligence’ (of analytics) zeer belangrijk is. Daarmee kun je namelijk de echte effecten (niet de vanity metrics) van de performance in het online domein meten. Ik leg uit dat daar diverse ‘tools’ en platformen voor zijn. Daarbij leg ik ook uit dat wanneer je relevante content gedisciplineerd plaatst, dat leidt tot vergroting van de invloed en het bereik binnen het gehele online domein.

Dance-industrie en data

Wat betekent data voor de dance-industrie? Social media management, pr, communicatie, marketing en verkoop wordt nu gedaan op basis van beperkte inzichten. Vaak ontbreekt de context in de communicatie tussen artiest en fan. Je ziet dan ook dat menig dienstverlener als pr-bureaus, social media management bureaus, sponsorwervers en story tellers vaak de plank mis slaan. Waarom? Omdat ze gewoonweg niet weten welke context binnen de relatie tussen artiest en fan of festival en fan bestaat. De context ontstaat pas wanneer informatie uit interne en externe kanalen aan elkaar gekoppeld worden. Een nieuwe uitdaging voor veel partijen.

Industrie breed kent men ook contextuele uitdagingen. Heden ten dage is een fragiele ontransparante lijst als de DJ Mag Top 100 de leidraad voor veel wereldwijde event promotors om te beslissen welke dj zij zullen programmeren op hun evenementen en festivals. Zonder dat zij enige context in deze lijst aanbrengen worden dergelijke beslissingen gemaakt. Een gevaarlijke ontwikkeling. Dit te meer omdat er andere data voor handen is die andere inzichten geeft. De dance-industrie staart zich blind op de verkeerde informatie zo lijkt het vooralsnog. Zo zie je dat ook gebeuren met de berichtgeving van Tomorrowland. Kijkende naar het YouTube kanaal van het festival dat sinds 1 juli 2011 bestaat dan zie je dat zo’n 750 video’s ongeveer 750 miljoen views genereren. Gemiddeld 1 miljoen views per video. Dit zijn overigens niet allemaal unieke kijkers. YouTube het grootste videoplatform van de wereld heeft meer dan 1 miljard gebruikers. Aan de hand van deze getallen ontstaat een ander beeld een andere context. Ter vergelijking de best bekeken video op Facebook op het moment van schrijven.

Zonder context geen duiding

Het gebruik van data met het oog op marketing-, communicatie- en/of verkoopdoeleinden kent verschillende mogelijkheden. De data die hiervoor nodig is, komt uit het ecosysteem van de organisator van evenementen en festivals en daarbuiten. Bij gebruik van kenmerken van fans of klanten om aan te wenden voor marketing-, communicatie-, en/of verkoopactiviteiten dien je het volgende te doen met de data: valideren, verrijken, profileren, segmenteren, matchen, lokaliseren en beslissen. Hierdoor ontstaat de juiste context, een beter inzicht en neemt de kans tot relevantie, bereik, interactie en transactie significant toe.

Vooropgesteld dat Tomorrowland een fantastisch festival is dat een unieke wereldwijde positie verworven heeft in de dance-industrie en in sommige getallen ondanks de ontbrekende context nog steeds fenomenaal zijn wil ik het volgende kwijt. Andere inzichten, dat is het waar het allemaal over gaat. De dance-industrie zou moeten willen dat de belangrijkste signalen die nu beschikbaar zijn, stevig worden verpakt in samenvattingen met nieuwe relevante, intrigerende informatie. Zo kan ze haar intelligentie vergroten en tot betere relaties en samenwerkingen komen. Zonder context aan te brengen in de verschillende relaties die tussen artiesten, evenementen, festivals en fans bestaan doet ze voorlopig eigenlijk maar wat. Voorlopig werkt dat nog … Dat blijkt wel uit de berichtgeving met de getallen van Tomorrowland die vele media klakkeloos overneemt zonder enige duiding daaraan te geven …

* NB. Een korte uitleg van wat Facebook metrics:

Berichtbereik is het aantal personen dat je berichten heeft gezien. Je bericht telt als ‘bereikt’ als het wordt weergegeven in een nieuwsoverzicht van iemand anders. De cijfers hebben betrekking op de eerste 365 dagen nadat het bericht is gemaakt en omvatten mensen die je bericht op hun desktop of mobiele telefoon hebben bekeken.
Weergaven staat voor het aantal keer dat een bericht van je pagina is weergegeven, ongeacht of op het bericht is geklikt of niet. Mensen kunnen meerdere weergaven zien van hetzelfde bericht. Zo kan iemand een pagina-update in zijn/haar nieuwsoverzicht zien en de update nogmaals zien als zijn/haar vriend de update deelt.
Bereik is het aantal personen dat weergaven heeft gekregen via een paginabericht. Het bereik kan minder zijn dan het aantal weergaven omdat een persoon meerdere weergaven kan bekijken.
Het totale berichtbereik is niet gelijk aan het totaalbereik omdat pagina’s mensen kunnen bereiken met andere inhoud dan berichten. Als een gebruiker bijvoorbeeld een pagina bezoekt nadat hij of zij deze pagina heeft gezocht, wordt deze pagina wel meegeteld in het totale bereik maar niet in het berichtbereik. En stel dat een persoon meerdere paginaberichten bekijkt. Deze berichten worden dan meegeteld in het berichtbereik voor elk bericht dat wordt bekeken, terwijl ze maar een keer onder het totaalbereik worden meegeteld.
Als je wilt zien en een beter beeld wil krijgen hoe een afzonderlijke video heeft gepresteerd in een bericht kun je statistieken zien zoals: aantal minuten bekeken, unieke weergaven, gemiddeld percentage van personen dat de video helemaal heeft bekeken, Het aantal keer dat video’s 3 seconden of langer zijn bekeken en het aantal keer dat video’s 10 seconden of langer zijn bekeken. Deze inzichten ontbreken in het social media staatje van Tomorrowland.
Overzicht best en minst bekeken video’s van Tomorrowland op Facebook op het moment van schrijven met views en andere metrics: